THE OLD PARADIGM stelt in een driehoek het neo-liberaal systeem voor. De opdeling in de driehoek is gebaseerd op de inkomensdecielen, meer bepaald de decielenverdeling van het netto belastbaar inkomen in België. De laagste decielen staan onderaan, de hoogste decielen staan bovenaan.
In het neo-liberaal systeem gaat men uit van sociale stijging, als de superrijken het goed hebben en voldoende vrijheid krijgen op de vrije markt dan nemen ze automatisch de onderkant van de samenleving (vb. mensen in armoede) mee in de stijgende welvaart. Sinds de jaren 80 onder impuls van Margeret Thatcher en Ronald Reagan viert het neo-liberaal denken in het Westen hoogtij. Nu blijkt echter dat het neo-liberaal systeem niet het verhoopte effect heeft en zien we het falen van de vrije markt. Het neo-liberaal systeem is niet in staat om een goede maatschappelijke ordening te creëren. De onderkant van de samenleving en de lage middenklasse hebben het steeds moeilijker om stand te houden in een snel veranderde samenleving.
Het herverdelingsmechanisme zoals het verlichtingsdenken ook omschrijft en afgebeeld wordt in een driehoek lijkt niet te werken zonder krachtdadig ingrijpen van een overheid. Het solidariteitsprincipe (fraternité) en gelijkheidsprincipe (egalité) treden niet spontaan op. Een nieuwe manier van denken zoals in het werk ‘THE NEW PARADIGM’ is noodzakelijk om de twee belangrijkste uitdagingen voor de samenleving, klimaatopwarming en groeide ongelijkheid, te counteren.
For English version, click here
THE NEW PARADIGM
THE NEW PARADIGM stelt een nieuw denkkader voor gebaseerd op het verlichtings- en systeemdenken. Het is een upgrade als het ware voor de denkkaders die momenteel gebruikt worden in onze samenleving. (On)bewust domineert het verlichtingsdenken en het denken voortvloeiend uit het Christendom de manier waarop we onze Westerse samenleving inrichten.
Het verlichtingsdenken is een goede basis geweest om onze Westerse samenleving in te richten maar botst momenteel op haar grenzen. Fraternité werd honderden jaren geleden vertaald als broederschap, het samenwerken stond centraal en solidariteit was nodig om de samenleving in balans te houden. Zoals al uitgelegd bij het vorige werk botsen we momenteel op de grenzen van het neo-liberaal systeem. Op politiek niveau is goed te zien hoe elke partij aan de verlichtingsdriehoek aan het trekken is om zijn gelijk te krijgen waardoor de driehoek uit balans geraakt (solidariteit en gelijkheid aan linkse zijde, vrijheid en broederschap aan de rechterzijde, met alle mogelijke combinaties er tussen in).
De centrale driehoek in het werk ‘THE NEW PARADIGM’ staat voor de upgrade-versie van het verlichtingsdenken waarbij ‘fraternité’ vervangen wordt door duurzaamheid.
De cirkel staat in het werk symbool voor de cultuur. Het denken in de samenleving bepaalt immers de waarden en normen die gelden in een samenleving, in deze het nieuwe verlichtingsdenken waarbij duurzaamheid (zowel voor maatschappelijke ordering als klimaatopwarming) noodzakelijk is om vrijheid en gelijkheid in balans te houden.
De zeshoek staat symbool voor de natuur en koolstof. Koolstof is een scheikundig element met atoomnummer 6 en wordt ook de gezien als de ‘basis van de moleculen van het leven.’ Koolstof is een belangrijk onderdeel van al het bekende leven op aarde. Complexe moleculen zijn opgebouwd uit koolstof gebonden met andere elementen, met name zuurstof, waterstof en stikstof. Een zuivere koolstofverbinding zoals Grafeen vertoont een hexagoon (zeshoekige) structuur op atomisch niveau.
We leven momenteel in een samenleving die losgekoppeld lijkt te zijn van de natuur. De oorzaak daarvan leg ik bij het denken voortvloeiend uit het Christendom omdat de Katholieke kerk onder meer de dieren lagen inschaalt dan de mensen. Graag verwijs ik naar een quote van Theodor Adorno, een Duits socioloog, filosoof, musicoloog en componist die leefde van 1903 tot 1969.
“Vooruitgang betekent: de mensheid maakt zich los uit haar betoverde toestand en is ook niet langer in de ban van de vooruitgang: zij is zelf natuur doordat ze zich bewust wordt van haar eigen endemisch (niet elders voorkomend) zijn aan de natuur en door een einde te maken aan haar heerschappij over de natuur waarin de natuur haar heerschappij voortzet.”
Het kunstwerk ‘THE NEW PARADIGM’ stelt dus een nieuw denkkader voor. In het nieuwe denkkader wordt de mens en het denken van de mens voorgesteld in een driehoek, de update versie van het huidige verlichtingsdenken. Dit denken bepaalt de cultuur waarin we leven, voorgesteld door de cirkel. Dit allemaal gebeurt in de natuur waarmee we ons terug moeten verbinden, voorgesteld door de zeshoek.
For English version, click here
Artwork Frederik Vaes 